ရောထွေးတတ်စေတဲ့ စကားလုံးလေးတွေ (​ဒေါက်တာစိုးသန်း)

ရောထွေးတတ်စေတဲ့ စကားလုံးလေးတွေ

မနေ့က Nick Tyler ဆိုတဲ့ account name ပိုင်ရှင် စာဖတ်သူတစ်ယောက်က ဒီမေးခွန်းလေးကို မေးလာပါတယ်။

"ဆရာ မေးခွင့်ပြုပါ...

မျက်စိ မှောက်တာကို English လို ဘယ်လိုပြောရမလဲဆရာ...

My eyes skipped over this word လို့ သုံးလို့ရပါလား ဆရာ.."

သူ့မေးခွန်းကို comment box မှာ ပြန်ဖြေပေးရင်းနဲ့ ဒီလို စကားလုံးလေးတွေအချို့ဟာ ကိုယ်ငယ်စဥ်ကျောင်းသားဘဝကလည်း ရောထွေးမှတ်တတ်လို့ စာသင်သားများ သတိပြုမိအောင် ဒီ post လေးကို အခုချရေးလိုက်တာပါ။

မြန်မာစကားမှာ "စားကြည့်ပါ" နဲ့ "ကြည့်စားပါ" အဓိပ္ပါယ် မတူဘူးနော်။ "စားကြည့်ပါ" ဆိုတာ စမ်းစားကြည့်၊ မြည်းစမ်းကြည့်ခိုင်းတာ။ အစားအသောက် "ကြည့်စား" နော်လို့ ပြောတာကတော့ အစား ဆင်ခြင်ဖို့ သတိပေးတာ။ "စား" နဲ့ "ကြည့်" နေရာပြောင်းလိုက်တာနဲ့ အဓိပ္ပါယ် ကွဲထွက်သွားပါတယ်။

အဲဒီလို သဘောမျိုးပါပဲ အင်္ဂလိပ်စာမှာလည်း အချို့ phrasal verb လေးတွေကို ရှေ့ နောက် ပြောင်းပြန်နေရာရွှေ့လိုက်ရင် သူ့ရဲ့မူလ အဓိပ္ပါယ်ပြောင်းသွားတဲ့အပြင် word form ပါ ပြောင်းသွားတတ်တာမို့ ကျောင်းသားတွေကို မျက်စိလည်စေနိုင်ပါတယ်။ စဥ်းစားမိသလောက် အောက်မှာပြထားတဲ့ pairs လေးတွေကို လေ့လာကြည့်ပါ။

look over (verb) = တစ်စုံတစ်ခုကို ခပ်မြန်မြန်ကြည့်ရှုစစ်ဆေးသည်။

overlook (verb) = မျက်စိလျှမ်းသည်၊ မမြင်မိဘဲ ကျော်သွားသည်၊ လျစ်လျူရှုသည်။

ဒီ verb နှစ်ခုကို သတိထားကြည့်ပါ။ look over ဆိုတဲ့ phrasal verb ကို look နဲ့ over နှစ်လုံး ခွဲရေးတယ်။ သူ့ကို ရှေ့ နောက် နေရာပြောင်းလို့ အသစ်ဖြစ်လာတဲ့ overlook ကိုတော့ only one word စကားလုံးတစ်လုံးအဖြစ် ပူးရေးထားတယ်။ အဓိပ္ပါယ်လည်း မတူတော့ဘူး။

I requested my teacher to look over my answer, but he overlooked this mistake.

ငါ ဆရာ့ကို ငါ့ရဲ့အဖြေလေးတစ်ချက်စစ်ပေးခိုင်းတာ ဆရာက ဒီအမှားကို မမြင်လိုက်ဘူး။

ဟုတ်ပြီနော်။ ကျန်တဲ့ အတွဲလေးတွေကို ဆက်ကြည့်ပါ။

come over (verb) = နေရာတစ်ခုသို့ လာလည်သည်။

overcome (verb) = အခက်အခဲကို ကျော်လွှားသည်၊ အနိုင်ရသည်။

( come over ကို Dictionary ပြန်ဖွင့်ကြည့်ပါ။ သူ့မှာ အခြားအဓိပ္ပာယ်တွေလည်း ရှိသေးတာကို လေ့လာပါ။)

driving test (noun) = ယာဥ်မောင်းလိုင်စင်ရရန် စစ်ဆေးခြင်း

test drive (noun) = ကားကို မဝယ်ခင် စမ်းမောင်းကြည့်ခြင်း

go out (verb) = အပြင်သွားသည်

outgoing (adjective) = ဖော်ဖော်ရွေရွေ၊ ရွှင်ရွှင်ပျပျ နေတတ်သော။ (ရာထူး၊ ဌာန) စွန့်သွားသော။

stand out (verb) = တမူထူးနေသည်၊ သိသာနေသည်၊ သူများထက် ထူးခြားကောင်းမွန်သည်။

outstanding (adjective) = ထူးချွန်သော၊ ထင်ရှားပေါ်လွင်သော၊ ကြွေးတင်နေသေးသော။

ဒီမှာ သတိပြုရမှာက "stand out" phrasal verb ဟာ ကောင်းသည့်သဘောဖြစ်စေ ဆိုးသည့်သဘောဖြစ်စေ တမူထူး သိသာနေတယ် ဆိုတာဖြစ်နိုင်လို့ Dictionary ထူထူကိုဖွင့်ပြီး နမူနာဝါကျတွေကို ကြည့်သင့်ပါတယ်။

run over (verb) = ကားနဲ့ဝင်တိုက်မိသည်

overrun (verb/ noun) = သတ်မှတ်ချိန်လွန်သွားသည်။ သတ်မှတ်ချက် ဘောင်ကျော်သည်။ (သတ်မှတ်ထားသည့် အချိန်၊ ကုန်ကျစရိတ်) ကျော်လွန်ခြင်း။

run over မှာလည်း အခြား အဓိပ္ပါယ်တွေရှိသေးတယ်။ Dictionary ဖွင့်ပြီး နမူနာဝါကျများနဲ့ မှတ်သားပါ။

take over (verb) = (လုပ်ငန်းကို) လွှဲယူသည်။ အာဏာသိမ်းသည်။

overtake (verb) = ကျော်တက်သွားသည်၊ ကျော်လွန်သည်။ ကျောသည်။

take over ရဲ့ noun ဟာ take-over ပါ။ ဥပမာ military take-over တပ်မှ အာဏာသိမ်းခြင်း။

stand by (verb) = လက်ပိုက်ကြည့်သည်၊ အရန်သင့်နေသည်။ တစ်စုံတစ်ဦးဘက်မှ ရပ်တည်သည်။ ကူညီရိုင်းပင်းသည်။

bystander (noun) = (ဖြစ်ပွားမှုကို) ဘေးမှရပ်ကြည့်သူ။ ပွဲကြည့်ပရိသတ်။

look on (verb) = လက်ပိုက်ကြည့်နေသည်၊ သဘောထားသည်။

onlooker (noun) = ပရိသတ်၊ ဘေးမှ ရပ်ကြည့်သူ။

pass by (verb) = ဖြတ်သွားသည်။

bypass (noun / verb) = မြို့ရှောင်လမ်း။ လမ်းလွှဲ။ (လမ်းလွှဲ (သို့) ရှောင်လမ်းကိုအသုံးပြု၍) ရှောင်ကွင်း သည်။ အခက်အခဲပြဿနာကို ကွင်းသွားသည်။

look out (verb) = သတိထား။ ရှာသည်။

outlook (noun) = သဘောထား၊ အမြင်။ မိုးလေဝသ ခန့်မှန်းချက်၊ အလားအလာ။

break out (verb) = (ရောဂါ၊ အဓိကရုဏ်း၊ စစ် စသည်) ပေါ်ပေါက်သည်၊ ဖြစ်ပွားသည်။

outbreak (noun) = (ရောဂါ၊ အဓိကရုဏ်း စသည်) ပေါ်ပေါက်ခြင်း၊ ဖြစ်ပွားခြင်း။

put out (verb) = မီးငြှိမ်းသည်။ ( put out the fire/ a candle/ a cigarette )

output (noun ) = ထုတ်လုပ်ပေးသည့် ပမာဏ။ ကွန်ပျူတာကထုတ်ပေးသော သတင်း အချက်အလက် (data output)။

pass out (verb) = သတိလစ်သည်။ မူးမေ့သွားသည်။ (စစ်တက္ကသိုလ်မှ) ကျောင်းဆင်းသည်။ (a passing out ceremony/ parade)။

outpass (verb) = သာလွန် သည်။ ကျော်လွန်သည်။

all over = နေရာအနှံ့

overall = ခြုံငုံကြည့်လျှင်။ ယေဘုယျအား ဖြင့်။

spill over (verb) = ပြည့်လျှံသည်။ ကူးစက်သည်။

overspill (noun) = လူနေအိမ်ခြေ လျှံထွက်ခြင်း။ (We need to build new houses for Yangon's overspill.)

ဒါမျိုးရောထွေးတတ်စေမယ့် ဆင်တူရိုးမှား အတွဲလေးတွေ အချိန်ပေးစဥ်းစားကြည့် ရှာဖွေကြည့်ရင် အများကြီးရှိဦးမှာပါ။ အခုတော့ breakfast tea သောက်ရင်းနဲ့ စဥ်းစားလို့ရသလောက်လေး ချရေးပေးလိုက်ပါတယ်။ စာသင်သားများအတွက် အကျိုးရှိစေလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။

With love,

Dr.Soe Than

September 12, 2020